Lao động nữ khi không may bị sảy thai trong quá trình sinh nở có thể được hưởng chế độ thai sản khi sảy thai. Đây là một trong những quyền lợi bảo hiểm xã hội thiết thực nhằm hỗ trợ người lao động, bù đắp một phần tổn thất về sức khỏe, thu nhập và các khoản chi phí y tế. Nếu bạn đang quan tâm, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề này.

Lao động nữ sảy thai được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội

1. Lao động nữ có được hưởng chế độ thai sản khi sảy thai không?

Lao động nữ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ được hưởng chế độ thai sản khi sảy thai. Đây là một trong những quyền lợi BHXH thiết thực dành cho lao động nữ khi họ không may bị sảy thai vì bất cứ lý do gì.

Theo các quy định về chế độ thai sản tại Mục 2 Luật BHXH năm 2014, trường hợp lao động nữ bị sảy thai, nếu muốn nhận được chế độ thai sản, cần đáp ứng được đồng thời 03 điều kiện gồm:

Điều kiện 1: Người lao động thuộc một trong các trường hợp sau: 

• Người lao động đang làm việc theo hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng trở lên

• Cán bộ, công chức, viên chức

• Công nhân quốc phòng, công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu

• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ hoặc chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân… 

• Người quản lý doanh nghiệp, người điều hành hợp tác xã có hưởng lương. 

Điều kiện 2: Người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Điều kiện 3: Người lao động bị sảy thai.

2. Thủ tục hưởng chế độ thai sản khi sảy thai như thế nào?

Người lao động không may bị sảy thai, việc được hưởng chế độ thai sản là quyền lợi chính đáng của người lao động nữ. Để hưởng chế độ, lao động cần chuẩn bị hồ sơ hưởng và thực hiện theo đúng thủ tục hưởng chế độ theo quy định. Quy trình gồm các bước như sau:

Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ: Theo hướng dẫn tại Quyết định số 166/QĐ-BHXH, người lao động bị sảy thai cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ theo trường hợp như sau: 

TH1: Sảy thai cần điều trị nội trú tại các cơ sở y tế, bệnh viện hồ sơ gồm: Bản sao giấy ra viện để xác nhận tình trạng sảy thai, số ngày điều trị, tuổi của thai nhi.

Trường hợp chuyển tuyến khám, chữa bệnh trong quá trình điều trị: Cần chuẩn bị thêm bản sao giấy chuyển tuyến hoặc bản sao giấy chuyển viện. 

TH2: Sảy thai điều trị ngoại trú hồ sơ gồm có: Bản chính giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc bản sao giấy ra viện có chỉ định của y, bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian bệnh nhân nằm viện.

Quy trình làm thủ tục hưởng chế độ nghỉ sảy thai

Bước 2: Nộp hồ sơ: Trong vòng 45 ngày kể từ ngày lao động nữ bị sảy thai quay lại làm việc, người lao động nộp 01 bộ hồ sơ cho doanh nghiệp/ Công ty nơi lao động đang làm việc.

Bước 3: Doanh nghiệp nộp hồ sơ cho Cơ quan BHXH. Đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm thu và kiểm tra hồ sơ của người lao động để đảm bảo đầy đủ giấy tờ. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày doanh nghiệp nhận đủ hồ sơ của người lao động, doanh nghiệp lập Danh sách đề nghị hưởng chế độ thai sản theo Mẫu số 01B-HSB kèm Quyết định số 166/QĐ-BHXH, sau đó nộp toàn bộ hồ sơ cho Cơ quan BHXH nơi đang đóng BHXH.

Bước 4: Cơ quan BHXH chi trả chế độ thai sản khi sảy thai cho người lao động

Tối đa 6 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ do doanh nghiệp gửi đến, Cơ quan BHXH sẽ thực hiện chi trả tiền thai sản cho người lao động theo một trong 03 hình thức dưới đây: 

1. Nhận tiền trực tiếp tại Cơ quan BHXH. 

2. Nhận tiền thông qua đơn vị/ doanh nghiệp.

3. Nhận tiền qua hình thức chuyển khoản qua thẻ ATM vào tài khoản cá nhân của người lao động.

3. Mức hưởng chế độ thai sản khi sảy thai

Theo quy định tại Điều 39 Luật BHXH 2014, quyền lợi hưởng chế độ thai sản khi sảy thai bao gồm thời gian nghỉ làm việc và trợ cấp tài chính dựa trên mức lương trung bình của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ.

Lao động nữ sảy thai được hưởng số ngày nghỉ và tiền trợ cấp

3.1 Thời gian nghỉ khi lao động nữ bị sảy thai là bao lâu?

Số ngày nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi sảy thai căn cứ theo quy định tại Điều 33, Luật BHXH 2014 và theo chỉ định của nơi khám chữa bệnh nhưng không vượt quá:

- 10 ngày đối với trường hợp người lao động bị sảy thai dưới 5 tuần tuổi. 

- 20 ngày đối với trường hợp người lao động bị sảy thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi. 

- 40 ngày đối với trường hợp người lao động bị sảy thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi.

- 50 ngày đối với trường hợp bị sảy thai từ 25 tuần tuổi.

Bên cạnh đó, theo Điều 41 Luật BHXH 2014, sau thời gian lao động nữ nghỉ hưởng chế độ sảy thai mà vẫn còn yếu, không thể đi làm tại đơn vị thì sẽ được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Thời gian nghỉ dưỡng sức sau sinh đối với lao động nữ được quy định là 5 ngày.

Tổng thời gian nghỉ làm của người lao động hưởng chế độ được tính cả ngày nghỉ Lễ -Tết và các ngày nghỉ cuối tuần.

Ngoài ra, đối với đơn vị có lao động nữ nghỉ sảy thai thì cần lưu ý một số quy định sau để tính thời gian nghỉ chính xác:

(1) Thời gian nghỉ được tính cả ngày làm việc của đơn vị mà lao động nữ làm việc và các ngày nghỉ lễ, Tết theo quy định của Nhà nước và ngày nghỉ tuần theo quy định riêng của đơn vị. 

(2) Nếu trong tháng lao động nghỉ trên 14 ngày thì lao động và đơn vị sử dụng lao động không phải đóng BHXH của tháng đó. 

(3) Tuổi của thai phải có chứng nhận hợp lệ của bệnh viện, cơ sở y tế có thẩm quyền.

(4) Lao động được nghỉ dưỡng sức khi được cơ quan y tế xác nhận sức khỏe không đảm bảo, chưa hồi phục.

3.2 Mức trợ cấp khi người lao động nghỉ sảy thai

Khi người lao động nữ hưởng chế độ nghỉ sảy thai, do người lao động không làm việc tại đơn vị nên không hưởng mức lương. Thay vào đó, Cơ quan Bảo hiểm sẽ trợ cấp một phần hỗ trợ cho thu nhập và chi phí y tế của người lao động.

Cụ thể, tiền chế độ thai sản khi sảy thai của lao động nữ được xác định theo công thức sau:

Tiền chế độ thai sản khi sảy thai = [(100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ do sảy thai )/ 30] x Số ngày nghỉ.

Ngoài ra, căn cứ theo quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 59 của Luật BHXH năm 2014, lao động nữ đang tham gia BHXH tại đơn vị mà bị sảy thai sẽ được hưởng 100% tiền lương trung bình tháng đóng BHXH và chia thành hai trường hợp:

TH1: Nếu người lao động đã đóng BHXH được tối thiểu 6 tháng thì hưởng mức trung bình của 6 tháng lương đóng BHXH trước thời điểm nghỉ việc hưởng chế độ sảy thai.

TH2: Nếu người lao động đóng BHXH dưới 6 tháng thì được trợ cấp mức bằng bình quân của số tháng đóng BHXH trước thời điểm nghỉ việc hưởng chế độ sảy thai.

Lưu ý: Nếu thời gian lao động nghỉ có ngày lẻ thì trợ cấp của từng ngày sẽ bằng mức hưởng của tháng chia cho 30 ngày. Cách tính trợ cấp tháng căn cứ vào thời gian đóng BHXH như hai trường hợp trên.

Ví dụ: Chị Nguyễn Thị B mang thai đến tuần thứ 20 thì không may bị sảy thai, được bác sĩ chỉ định nghỉ 30 ngày. Trước đó, chị B đang tham gia BHXH bắt buộc với mức lương bình quân là 10 triệu đồng/tháng. 

Vậy số tiền mà chị B nhận được trong thời gian nghỉ chế độ sảy thai như sau: Tiền chế độ thai sản khi sảy thai = [(100% x 10 triệu đồng)/30] x 30 ngày = 10 triệu đồng.

3.2.1 Mức hưởng chế độ dưỡng sức sau khi bị sảy thai

Trường hợp sau khi hết thời gian nghỉ do sảy thai mà người lao động cần nghỉ thêm để dưỡng sức thì được hưởng thêm trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Mức hưởng theo ngày được tính bằng 30% của lương cơ sở.

3.2.2. Vợ sảy thai, chồng có được hưởng chế độ bảo hiểm không?

Hiện nay, lao động nam đang đóng BHXH sẽ chỉ được hưởng chế độ thai sản cho nam khi vợ sinh con. Trong trường hợp vợ bị sảy thai, người chồng không được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. 

3.2.3 Chồng xin nghỉ làm để chăm sóc khi vợ sảy thai được không?

Lao động nam đang tham gia BHXH bắt buộc sẽ không được nghỉ hưởng chế độ bảo hiểm khi vợ sảy thai. Tuy nhiên, người chồng có thể xin nghỉ theo một trong hai cách sau:

Cách 1: Xin nghỉ phép năm: Theo quy định, người lao động làm đủ 01 năm thì sẽ được nghỉ phép từ 12-16 ngày/năm tùy theo chế độ của doanh nghiệp. Ngoài ra, một số doanh nghiệp còn quy định, làm đủ 05 năm sẽ tăng thêm 01 ngày nghỉ phép hàng năm. 

Do đó, trường hợp vợ bị sảy thai, người chồng có thể sử dụng số ngày nghỉ phép hưởng nguyên lương của mình để nghỉ chăm sóc vợ. 

Cách 2: Xin nghỉ không lương: Trường hợp đã hết ngày nghỉ phép năm, người lao động hoàn toàn có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương. Tuy nhiên, trường hợp này bắt buộc phải có sự đồng ý của người sử dụng lao động. 

Trên đây là những chia sẻ từ Bảo hiểm xã hội điện tử EBH về chế độ thai sản khi sảy thai đối với người lao động. Việc hiểu rõ quy định và thủ tục xin hưởng chế độ sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan, vui lòng liên hệ với EBH hoặc gọi điện đến số tổng đài của BHXH Việt Nam 1900 9068 (cước phí 1000 đồng/phút) để được giúp đỡ.

Nguyệt Nga