Người lao động đủ 20 năm đóng BHXH nhưng chưa đủ tuổi nghỉ hưu thì giải quyết như thế nào? Đây là vấn đề vướng mắc khá phổ biến mà rất nhiều lao động gặp phải. Bởi trên thực tế, không ít lao động đóng đủ 20 năm trước khi đến độ tuổi về hưu theo quy định.

Đủ 20 năm đóng BHXH nhưng chưa đủ tuổi về hưu NLĐ nên làm gì?

1. Điều kiện để hưởng lương hưu đối với người lao động

Căn cứ vào Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên sẽ được hưởng lương hưu nếu thuộc các trường hợp sau:

1. Lao động nam từ đủ 60 tuổi, lao động nữ từ đủ 55 tuổi trở lên.

2. Lao động nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ tuổi từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có tối thiểu 15 năm làm việc trong các môi trường nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc ở khu vực đặc biệt được phụ cấp từ 0.7 trở lên theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Bộ Y tế.

3. Lao động từ đủ 50 đến đủ 55 tuổi và có ít nhất 20 năm làm công việc khai thác trong các hầm lò.

4. Lao động bị nhiễm căn bệnh HIV/AIDS do các rủi ro, tai nạn nghề nghiệp.

5. Lao động nữ có tham gia BHXH và hoạt động tại xã, phường, thị trấn và có số năm tham gia BHXH là 15 đến 20 năm thì 55 tuổi được về hưu.

Như vậy, trường hợp thông thường thì độ tuổi về hưu của nam là 60 tuổi, nữ là 55 tuổi trở lên và phải có đủ 20 năm đóng BHXH. Một số trường hợp đặc biệt theo quy định thì độ tuổi có thể thấp hơn. Vậy nếu người lao động đã đóng đủ 20 năm Bảo hiểm mà vẫn chưa đến độ tuổi nêu trên thì giải quyết thế nào?

Tuổi nghỉ hưu theo luật mới từ 2021

2. Phương án giải quyết khi đủ năm đóng BHXH nhưng chưa đủ tuổi về hưu

Trường hợp người lao động đã đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đến độ tuổi theo các trường hợp ở mục trên thì có thể lựa chọn hai hướng giải quyết: bảo lưu BHXH đợi đến đủ tuổi nghỉ hưu hoặc xét các trường hợp nghỉ hưu sớm nếu đủ điều kiện.

2.1 Bảo lưu BHXH chờ đủ tuổi hưởng lương hưu

Bảo lưu Bảo hiểm xã hội trong trường hợp này được hiểu là chốt sổ và đợi đến khi lao động đủ độ tuổi hưởng lương hưu theo quy định thì làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí.

a. Trường hợp được nào được bảo lưu để hưởng lương hưu?

Căn cứ vào Điều 61 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu đồng thời chưa hưởng chế độ BHXH một lần theo Điều 60 thì được bảo lưu để chờ đủ điều kiện hưởng lương hưu. Như vậy, xét trường hợp lao động đủ số năm, chưa đủ tuổi về hưu thì có thể thực hiện bảo lưu để chờ đến thời điểm đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu.

b. Thủ tục bảo lưu BHXH để chờ đủ tuổi về hưu

Thủ tục hồ sơ người lao động cần chuẩn bị như sau:

• 01 bản mẫu D01B-TS đề nghị bảo lưu Bảo hiểm xã hội.

• 02 mẫu D02-TS kê khai danh sách lao động thực hiện bảo lưu.

• Bản sao quyết định chấm dứt hợp đồng lao động, quyết định nghỉ việc, hợp đồng lao động hết thời hạn,... để xác nhận lao động không còn tiếp tục làm việc tại đơn vị đang thực hiện đóng Bảo hiểm.

• Sổ bảo hiểm xã hội và thẻ bảo hiểm y tế.

2.2 Về hưu sớm khi đủ 20 năm đóng BHXH

Trường hợp người lao động không muốn bảo lưu BHXH vì không có thời gian đợi đến tuổi về hưu thì có thể xét các trường hợp về hưu sớm. Tuy nhiên, chỉ các trường hợp đặc biệt dưới đây mới đủ điều kiện về hưu trước tuổi.

a. Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi

Căn cứ vào Điều 16 của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH sẽ được hưởng chế độ hưu sớm nếu thuộc các trường hợp sau:

• Tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% và đáp ứng yêu cầu độ tuổi: nam 54 tuổi, nữ 49 tuổi (áp dụng năm 2019). Từ năm 2020 trở đi, nam đủ 55 và nữ phải đủ 50 tuổi.

• Tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và lao động nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi.

• Tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và lao động có ít nhất 15 năm làm việc trong các môi trường, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Bộ Y tế.

Lao động muốn hưởng hưu trí sớm khi có mức độ suy giảm khả năng lao động tối thiểu là 61%

b. Hồ sơ hưởng chế độ hưu trí trước tuổi

Người lao động đủ các điều kiện như mục trên cần chuẩn bị các giấy tờ sau để hưởng hưu sớm:

• Sổ Bảo hiểm xã hội.

• Giấy tờ xác nhận tỷ lệ suy giảm khả năng lao động do Hội đồng giám định Y khoa cung cấp (bản chính).

• Chứng minh thư hoặc thẻ căn cước công dân của người lao động.

• Sổ hộ khẩu.

Tất cả các giấy tờ trên người lao động cần nộp lên Cơ quan bảo hiểm trong vòng 30 ngày kể từ thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu. Thời gian giải quyết thông thường là 20 ngày kể từ khi nộp hồ sơ.

Trên đây Bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã đưa ra phương hướng giải quyết cho trường hợp đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ tuổi nghỉ hưu. Người lao động có thể lựa chọn bảo lưu BHXH hoặc xét các trường hợp nghỉ hưu sớm nếu đủ điều kiện theo quy định.