Từ ngày 15/8/2025, Nghị định 188/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực. Theo đó, quy định về các trường hợp bị thu hồi, tạm giữ, tạm khóa giá trị sử dụng thẻ bảo hiểm y tế theo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của luật bảo hiểm y tế được thực thi.

2 trường hợp dẫn đến thu hồi thẻ BHYT

Căn cứ quy định tại Điều 12, Nghị định 188/2025/NĐ-CP, các trường hợp bị tạm giữ, tạm khóa hoặc thu hồi giá trị sử dụng thẻ bảo hiểm y tế từ ngày 15/8/2025 như sau:

1. Các trường hợp bị thu hồi thẻ bảo hiểm y tế từ 15/8/2025

Căn cứ Khoản 1, Điều 12, Nghị định 188/2025/NĐ-CP, thẻ bảo hiểm y tế bị thu hồi trong các trường hợp quy định tại Khoản 1, Điều 20 của Luật Bảo hiểm y tế.

Theo Khoản 1, Điều 20, Luật bảo hiểm y tế 2008, thẻ bảo hiểm y tế bị thu hồi trong trường hợp sau đây:

Trường hợp 1: Gian lận trong việc cấp thẻ bảo hiểm y tế;

Cụ thể, Nghị định 188/2025/NĐ-CP quy định trường hợp gian lận trong việc cấp thẻ bảo hiểm y tế bao gồm:

1. Có hành vi gian lận thông tin về đối tượng, mức hưởng trong việc cấp thẻ bảo hiểm y tế;

2. Các hành vi gian lận khác.

Trường hợp 2: Người có tên trong thẻ bảo hiểm y tế không tiếp tục tham gia BHYT.

Sử dụng thẻ BHYT của người khác để khám chữa bệnh sẽ bị tạm giữ thẻ

2. Các trường hợp bị tạm giữ, tạm khóa thẻ BHYT

Căn cứ Khoản 3, Nghị định 188/2025/NĐ-CP, thẻ BHYT bị tạm khóa hoặc tạm giữ giá trị sử dụng trong trường hợp quy định tại Khoản 2, Điều 20 của Luật Bảo hiểm y tế khi người đi khám chữa bệnh sử dụng thẻ BHYT của người khác.

Khi đó, người có thẻ BHYT bị tạm giữ có trách nhiệm đến nhận lại thẻ và phải nộp các khoản phạt mà pháp luật quy định.

Có thể hiểu, việc tạm khóa là thao tác trên hệ thống, khi sổ sức khỏe điện tử, dữ liệu thẻ BHYT đã đồng bộ với số thẻ căn cước cá nhân của mỗi người. Còn việc tạm giữ thẻ BHYT là thẻ giấy. Người bị tạm giữ thẻ BHYT giấy hay người bị tạm khóa thẻ BHYT sẽ không thể sử dụng thẻ BHYT cho tới khi nộp phạt và nhận lại thẻ.

3. Câu hỏi liên quan đến việc thu hồi, tạm giữ, tạm khóa thẻ BHYT

Khi tìm hiểu về việc thẻ BHYT bị thu hồi, tạm giữ, tạm khóa, người dân có thể gặp phải một số khúc mắc và đặt ra các câu hỏi sau đây.

3.1 Người dân có cần chủ động tra cứu tình trạng thẻ BHYT không?

Giải đáp: Người dân có thể chủ động tra cứu thời hạn sử dụng của thẻ nếu như không chắc chắn về thời hạn thẻ đã mua/ đóng. Tuy nhiên, người dân không cần thiết phải lo lắng về việc thẻ của mình có bị thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng thẻ BHYT hay không. Bởi theo quy định, nếu các trường hợp trên xảy ra thì cơ quan BHXH có trách nhiệm phải thông báo cho người tham gia BHYT biết.

3.2 Khi nào thẻ BHYT bị tạm giữ/ tạm khóa được trả lại/mở lại?

Thẻ BHYT bị tạm khóa giá trị sử dụng được mở khóa, bị tạm giữ được trả lại khi: Người cho người khác mượn thẻ và người sử dụng thẻ BHYT của người khác đã thực hiện nghĩa vụ nộp phạt và biện pháp khắc phục hậu quả (nếu có) theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Cụ thể, tại Điều 84, Nghị định 117/2020/NĐ-CP đã có quy định chi tiết về vi phạm khi sử dụng thẻ BHYT trong khám chữa bệnh như sau:

(1) Hành vi cho người khác mượn thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ BHYT của người khác trong khám chữa bệnh sẽ bị phạt theo 2 mức:

• Trường hợp vi phạm nhưng chưa làm thiệt hại đến quỹ BHYT: Phạt từ 1 triệu - 2 triệu đồng.

• Trường hợp vi phạm làm thiệt hại đến quỹ BHYT: Phạt từ 3 triệu - 5 triệu đồng.

(2) Đối với biện pháp khắc phục hậu quả được quy định như sau: Buộc hoàn trả số tiền đã vi phạm vào tài khoản thu của quỹ BHYT (nếu có) đối với hành vi làm thiệt hại đến quỹ BHYT.

3.3 Nguyên tắc thực hiện thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa thẻ BHYT

Theo Khoản 4 và Khoản 5, Nghị định 188/2025/NĐ-CP, việc thu hồi, tạm giữ, tạm khóa giá trị sử dụng thẻ BHYT được triển khai theo nguyên tắc sau:

› Khi phát hiện hành vi vi phạm dẫn đến việc thẻ BHYT bị thu hồi/tạm giữ/tạm khóa, cơ sở khám chữa bệnh thực hiện thông báo cho cơ quan BHXH.

› Cơ quan BHXH thực hiện thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng thẻ BHYT khi có phát hiện hoặc nhận được thông báo của cơ sở khám, chữa bệnh về các hành vi vi phạm.

Trên đây là căn cứ pháp lý và tình huống cụ thể dẫn đến việc thu hồi , tạm giữ, tạm khóa thẻ BHYT được hướng dẫn tại Nghị định 188/2025/NĐ-CP và chính thức áp dụng từ 15/8/2025. Đồng thời, người tham gia cũng cần nắm được các nguyên tắc xử lý, mức phạt, và cách khôi phục giá trị sử dụng thẻ.

Bảo hiểm xã hội điện tử eBH mong rằng những thông tin được chia sẻ trong bài viết có thể mang lại cho bạn những thông tin hữu ích. Nếu cần hỗ trợ xin vui lòng liên hệ Tổng đìa HTKH 24/7của EBH Thái Sơn 1900 558872 - 1900 558873 để được tư vấn, giải đáp thắc mắc.

Dương Nguyễn