Trợ cấp tuất hằng tháng là khoản tiền hỗ trợ quan trọng cho thân nhân người lao động khi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) và không may bị qua đời. Việc hiểu rõ cách tính trợ cấp tuất hàng tháng không chỉ giúp thân nhân nắm bắt chính xác mức hỗ trợ mà còn tránh được sai sót trong quá trình làm thủ tục.

Người tham gia BHXH đáp ứng đủ điều kiện sẽ được hưởng trợ cấp tuất

1. Trợ cấp tuất hằng tháng là gì?

Căn cứ theo quy định mới nhất tại Điều 86 Mục 4 Luật bảo hiểm xã hội năm 2024 (số 41/2024/QH15) có thể hiểu:

Trợ cấp tuất hằng tháng là một trong những khoản trợ cấp của chế độ tử tuất dành cho thân nhân của người tham gia đóng bảo hiểm xã hội khi họ qua đời, đây là một khoản hỗ trợ về mặt tài chính nhằm giúp thân nhân của người thụ hưởng có thể tiếp tục duy trì cuộc sống ổn định sau mất mát.

1.1 Các trường hợp được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng từ 2025

Kể từ ngày 1/7/2025, chế độ tử tuất đối với người lao động tham gia BHXH sẽ được áp dụng theo quy định của Luật BHXH năm 2024. Các trường hợp đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng và mức trợ cấp cụ thể được quy định tại Điều 86 và Điều 87 của Luật BHXH năm 2024.

Nhìn chung, đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng vẫn kế thừa từ Luật BHXH năm 2014 mà không có thay đổi lớn. Tuy nhiên, Luật BHXH năm 2024 đã quy định chi tiết hơn đối với từng trường hợp để đảm bảo tính rõ ràng và minh bạch. Cụ thể:

1.1.1 Đối tượng hưởng chế độ tử tuất

Đối tượng được hưởng chế độ tử tuất là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc khi chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thuộc một trong các trường hợp sau đây: 

- Có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên.

- Đang hưởng lương hưu hoặc đang tạm dừng hưởng lương hưu.

- Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.

- Đang hưởng hoặc đang tạm dừng hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.

Quy định về đối tượng hưởng trợ cấp tuất hàng tháng

1.1.2 Đối tượng hưởng trợ cấp tuất hàng tháng

(1) Các con (bao gồm cả con khi người mẹ đang mang thai mà người cha bị chết, con khi lao động nữ mang thai hộ dang mang thai mà người cha hoặc người mẹ nhờ mang thai hộ chết) thì được hưởng đến khi đủ 18 tuổi. 

(2) Con bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

(3) Vợ chồng đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Vợ chồng chưa đủ tuổi nghỉ hưu mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

(4) Cha đẻ, mẹ đẻ; cha đẻ, mẹ đẻ của vợ hoặc chồng, thành viên khác của gia đình đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

(5) Cha đẻ, mẹ đẻ; cha đẻ, mẹ đẻ của vợ hoặc chồng, thành viên khác của gia đình chưa đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân, gia đình.

1.1.3 Đối tượng không được nhận trợ cấp tuất hàng tháng

(1) Thân nhân (ngoại trừ các con) là người đang hưởng tiền lương và tham gia BHXH bắt buộc.

(2) Thân nhân (ngoại trừ các con) đang hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng, trợ cấp hàng tháng mà mức hưởng bằng hoặc cao hơn mức tham chiếu (không bao gồm khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng).

2. Cách tính trợ cấp tuất hàng tháng đơn giản, dễ hiểu

Mức trợ cấp hằng tháng vẫn được giữ nguyên, chỉ thay đổi cách tính từ mức lương cơ sở sang mức tham chiếu tính đóng BHXH.

Cụ thể, khi mức lương cơ sở chưa bị bãi bỏ, mức tham chiếu sẽ bằng với mức lương cơ sở. Khi mức lương cơ sở bị bãi bỏ, mức tham chiếu không được thấp hơn mức lương cơ sở trước đó. Do đó, từ ngày 1/7 trở đi, mức trợ cấp tuất hàng tháng sẽ duy trì bằng hoặc cao hơn so với trước ngày 1/7.

Mức trợ cấp tuất hàng tháng từ ngày 01/7/2025

2.1 Mức trợ cấp tuất hàng tháng từ ngày 01/7/2025

Theo quy định tại Điều 87, Luật Bảo hiểm xã hội 2024, mức trợ cấp  tuất hàng tháng từ ngày 01/07/2025 được áp dụng như sau: 

a) Mức trợ cấp:

- Mức trợ cấp tuất hàng tháng đối với mỗi nhân thân bằng 50% mức tham chiếu. Lưu ý: Trường hợp chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu bằng  mức lương cơ sở. Nếu  thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở.

- Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hàng tháng bằng 70% mức tham chiếu.

b) Số thân nhân hưởng trợ cấp:

- Trường hợp một người chết hoặc bị Tòa tuyên bố là đã chết  thì số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất  hàng tháng tối đa là 04 người.

- Trường hợp có từ 2 người chết hoặc bị Tòa tuyên bố là đã chết trở lên thì thân nhân được hưởng 2 lần mức trợ cấp theo quy định trên.

c) Thời điểm hưởng trợ cấp tuất hàng tháng:

- Thời điểm nhận trợ cấp  tuất hàng tháng được  tính kể từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng mà người tham gia BHXH  chết hoặc bị Tòa  án tuyên bố là  đã  chết.

- Trường hợp con được sinh ra sau thời điểm người cha, người cha là  chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ hoặc người mẹ nhờ mang thai  hộ bị chết thì  thời điểm hưởng trợ cấp tuất  hàng tháng của  con được tính từ tháng con được sinh.

2.2 Ví dụ về cách tính trợ cấp tuất hàng tháng

Mức trợ cấp tuất hàng tháng từ ngày 01/7/2025 được tính theo mức tham chiếu mới thay thế cho lương cơ sở. Hiện tại, theo lộ trình cải cách tiền lương, mức lương cơ sở 2.340.000 đồng/tháng sẽ bị bãi bỏ từ 01/7/2025, và được thay bằng mức tham chiếu tương đương hoặc cao hơn.

Tuy chưa có con số chính thức về mức tham chiếu, nhưng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở từ 01/7/2024 là 2.340.000 đồng/tháng. Do đó, nếu mức tham chiếu giữ nguyên hoặc cao hơn, thì mức trợ cấp tuất hàng tháng từ 01/7/2025 sẽ tối thiểu là:

50% mức tham chiếu = ít nhất 1.170.000 đồng/tháng (áp dụng cho mỗi thân nhân thông thường)

70% mức tham chiếu = ít nhất 1.638.000 đồng/tháng (áp dụng cho thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng (ví dụ: trẻ mồ côi, người cao tuổi không nơi nương tựa…)

Trên đây là hướng dẫn chi tiết về cách tính trợ cấp tuất hàng tháng theo quy định mới nhất áp dụng từ ngày 01/7/2025 từ Bảo hiểm xã hội điện tử eBH. Việc nắm rõ các mức hưởng và cách tính không chỉ giúp người thân của người lao động đảm bảo quyền lợi hợp pháp mà còn chủ động hơn trong việc thực hiện thủ tục hưởng chế độ.

Nguyệt Nga

Bài viết liên quan: