Lương cơ bản là gì? Cách sử dụng để tính lương cho lao động
Lương cơ bản là một chỉ số làm căn cứ để tính mức lương của người lao động, cán bộ, viên chức Nhà nước. Vậy lương cơ bản là gì? Và những tác động của lương cơ bản ảnh hưởng đến thu nhập của cán bộ viên chức và người lao động như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề này.
Lương cơ bản là mức lương thấp nhất lao động được nhận
1. Lương cơ bản là gì?
Lương cơ bản là mức lương thấp nhất mà người lao động được nhận khi làm việc cho một cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp hay đơn vị nào đó. Lương cơ bản không bao gồm các khoản tiền thưởng, phụ cấp, phúc lợi và các khoản thu nhập khác. Lương cơ bản được quy định rõ trong hợp đồng lao động và là cơ sở để tính tiền công, tiền lương thực lĩnh của người lao động.
Lương cơ bản khác với lương cơ sở và lương tối thiểu vùng. Theo đó, mức lương cơ sở là mức lương áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang, do Nhà nước quy định. Lương tối thiểu vùng là mức lương thấp nhất theo vùng mà doanh nghiệp thỏa thuận trả cho người lao động khi làm việc.
1.1 Lương cơ bản hiện nay được tính như thế nào?
Cách tính lương cơ bản phụ thuộc vào từng đối tượng lao động. Đối với cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan Nhà nước, lương cơ bản được tính bằng công thức:
Lương cơ bản = Mức lương cơ sở x Hệ số lương
Trong đó, mức lương cơ sở năm 2024 là 1.800.000 đồng/tháng. Hệ số lương phụ thuộc vào chức vụ, ngành nghề, lĩnh vực của người lao động.
Đối với người lao động trong doanh nghiệp, lương cơ bản được xác định dựa vào mức lương tối thiểu vùng. Mức lương tối thiểu vùng là mức lương thấp nhất theo vùng mà doanh nghiệp thỏa thuận trả cho người lao động khi làm việc. Mức lương tối thiểu vùng năm 2024 hiện tại đang áp dụng theo mức lương tối thiểu vùng 2023 được điều chỉnh từ ngày 01/7/2023 được quy định cụ thể như sau:
- Lương tối thiểu vùng I: 4,68 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng II: 4,16 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng III: 3,64 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng IV: 3,25 triệu đồng/tháng.
1.2 Mức lương cơ bản năm 2024 của cán bộ công chức Nhà nước
Theo quy định pháp luật mới nhất, mức lương cơ sở năm 2024 là 1,8 triệu đồng/tháng. Mà mức lương cơ bản của công chức, viên chức được tính bằng cách nhân mức lương cơ sở với hệ số lương, phụ thuộc vào từng chức vụ, ngành nghề, lĩnh vực. Trong đó, hệ số lương của mỗi vị trí công chức sẽ tùy thuộc vào từng loại công chức, nhóm và bậc lương khác nhau.
Ngoài ra, từ ngày 01/7/2024, cán bộ, công chức, viên chức sẽ được ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo. Và ngày 01 tháng 7 hàng năm cũng là thời điểm Chính phủ chính thức ban hành quy định mới về việc điều chỉnh mức lương lương cơ sở cho năm đó.
Lương cơ bản của công chức viên chức sẽ chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương, còn lại là các khoản phụ cấp và thưởng.
Những tác động của lương cơ bản đến thu nhập của người lao động
1.3 Tăng lương cơ bản sẽ ảnh hưởng như thế nào đến người lao động?
Lương cơ bản là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội. Lương cơ bản hiện nay được dùng để:
- Làm cơ sở để tính tiền công, tiền lương thực lĩnh của người lao động.
- Làm cơ sở để tính đóng và hưởng các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.
- Làm cơ sở để thực hiện các chế độ khác như tiền lương điều chuyển công việc, tiền bồi thường thiệt hại, tiền cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh, ...
Do đó mà việc tăng lương cơ bản sẽ ảnh hưởng đến nhiều đối tượng lao động, bao gồm các nhóm đối tượng sau:
1) Cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang: sẽ được tăng lương theo hệ số lương của mình.
2) Người lao động trong doanh nghiệp: sẽ được tăng lương nếu lương hiện tại của họ thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
3) Người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp: sẽ phải đóng nhiều hơn và cũng sẽ hưởng nhiều hơn các loại trợ cấp, phụ cấp.
Ngoài ra, việc tăng lương cơ bản cũng có ảnh hưởng đến các chế độ khác như tiền lương điều chuyển công việc, tiền bồi thường thiệt hại, tiền cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh, ...
Bảo hiểm xã hội điện tử EBH hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về lương cơ bản và những tác động của việc tăng lương cơ bản.
Tài Phạm - EBH