Phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại
Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại 2 loại hình bảo hiểm phổ biến hiện nay. Nếu như BHXH là bảo hiểm bắt buộc đối với một số đối tượng thì bảo hiểm thương mại là hoàn toàn tự nguyện. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn so sánh và phân biệt để hiểu rõ hơn về 2 loại hình bảo hiểm này.
Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại
1. Phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại
Bảo hiểm là hình thức phòng ngừa rủi ro cho mọi người có thể về thân thể có thể về tài sản. Hiện có rất nhiều loại bảo hiểm khác nhau, căn cứ theo tính chất của bảo hiểm người ta phân bảo hiểm làm 2 loại chính là bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại.
(1) Bảo hiểm xã hội (BHXH) được thực hiện theo Luật Bảo hiểm xã hội do Quốc Hội ban hành. Theo Khoản 1, Điều 3 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014.
Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
BHXH là loại hình bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước tổ chức, có căn cứ pháp lý vững chắc và được Nhà nước đảm bảo thực hiện bởi các chế tài. Người tham gia BHXH theo một trong 2 hình thức là BHXH bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Bên cạnh đó thì nguyên tắc hoạt động của BHXH dựa trên việc đóng tiền vào quỹ bảo hiểm xã hội. Chỉ những người đã tham gia đóng góp mới có thể yêu cầu được bồi thường bảo hiểm khi xảy ra sự cố.
(2) Bảo hiểm thương mại (BHTM) là hình thức bảo hiểm được thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên bảo hiểm (thường là tổ chức) phải cam kết bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm cho bên tham gia bảo hiểm (thường là cá nhân) trong trường hợp có rủi ro xảy ra. Mức bồi thường sẽ căn cứ theo hợp đồng bảo hiểm.
Bảo hiểm thương mại thường do các tổ chức tư nhân thực hiện với mục tiêu lợi nhuận. BHTM gồm có 03 loại hình bảo hiểm phổ biến là bảo hiểm sức khoẻ, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ và được thực hiện bởi các công ty bảo hiểm trên thị trường.
Bảo hiểm thương mại có nguyên tắc hoạt động dựa trên việc đóng góp tiền bảo hiểm, nhưng mục đích chính là tạo lợi nhuận cho tổ chức thực hiện.
So sánh BHXH và BHTM
1.1 So sánh bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại
Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại là hai loại bảo hiểm có mục tiêu khác nhau, và dưới đây là những tiêu chí so sánh nhằm phân biệt rõ hơn về 2 loại bảo hiểm này.
Tiêu Chí so sánh |
Bảo Hiểm Xã Hội |
Bảo Hiểm Thương Mại |
I. GIỐNG NHAU |
||
(1) Giúp bù đắp thu nhập cho người tham gia khi không may gặp rủi ro, hoặc giảm khả năng lao động (2) Dựa trên cơ sở người tham gia đóng tiền vào quỹ bảo hiểm |
||
II. KHÁC NHAU |
||
Luật điều chỉnh |
Được quản lý và điều chỉnh bởi Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Luật BHXH sửa đổi 2024 |
Được quản lý bởi Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 và các luật liên quan. |
Mục đích |
Chính sách an sinh xã hội của Nhà nước nhằm bảo vệ quyền lợi an sinh cho công dân Không vì mục đích lợi nhuận. Bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết |
Tạo ra lợi nhuận cho tổ chức thực hiện Chi trả bảo hiểm cho người tham gia khi xảy ra các rủi ro đã quy định tại hợp đồng |
Đơn vị tổ chức |
Bảo hiểm xã hội Việt Nam (cơ quan Chính phủ) |
Các công ty bảo hiểm đáp ứng quy định của Pháp luật về Bảo hiểm |
Hình thức tham gia |
Bắt buộc hoặc tự nguyện |
Tự nguyện |
Căn cứ giải quyết tranh chấp |
Theo quy định của Pháp luật về bảo hiểm xã hội Các văn bản Pháp lý liên quan khác |
Hợp đồng bảo hiểm |
Đối tượng tham gia |
Cá nhân và tổ chức theo quy định tại Điều 2 Luật BHXH |
Tất cả các cá nhân, tổ chức đủ điều kiện |
Đối tượng thụ hưởng |
Người tham gia hoặc thân nhân của người tham gia |
Người tham gia hoặc đối tượng được chỉ định |
Các chế độ của bảo hiểm |
05 chế độ bảo hiểm gồm: - Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp - Ốm đau - Thai sản - Hưu trí - Tử tuất |
03 chế độ gồm: Bảo hiểm phi nhân thọ:
Bảo hiểm nhân thọ:
|
Quy định đóng |
Đóng theo quy định về mức đóng BHXH theo đối tượng và hình thức tham gia BHXH |
Đóng theo thỏa thuận trong hợp đồng của các bên tham gia |
Trên đây là những chia sẻ về cách phân biệt giữa bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại từ Bảo hiểm xã hội điện tử EBH. Nhớ rằng, đối với người lao động, tham gia BHXH là bắt buộc và có tính nhân văn, trong khi bảo hiểm thương mại thường do tư nhân quản lý với mục tiêu lợi nhuận. Nếu bạn cần thêm thông tin chi tiết, hãy liên hệ với tổ chức cung cấp dịch vụ bảo hiểm để được hỗ trợ tốt nhất.
Tài Phạm