Chế độ nghỉ ốm nguyên lương và nghỉ ốm hưởng BHXH là những chế độ người lao động có thể được hưởng khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Chi tiết về khái niệm, điều kiện và mức hưởng sẽ được eBH chia sẻ trong bài viết dưới đây.

Chế độ nghỉ ốm nguyên lương và nghỉ ốm hưởng BHXH

1. Chế độ nghỉ ốm hưởng BHXH là gì?

Chế độ nghỉ ốm hưởng BHXH được hiểu là người lao động nghỉ việc khi ốm đau, bệnh tật sẽ được hưởng lương nhưng là do cơ quan BHXH chi trả thay cho doanh nghiệp.

1.1 Điều kiện áp dụng

Người lao động thuộc các trường hợp dưới đây được áp dụng chế độ ốm đau theo luật Bảo hiểm xã hội:

• Người lao động bị ốm đau, bệnh tật, tai nạn nhưng không nằm trong danh mục tai nạn lao động, điều trị thương tật do sau tai nạn lao động bị tái phát, bệnh nghề nghiệp dẫn tới phải nghỉ việc và có xác nhận bằng giấy tờ của cơ sở y tế có đủ thẩm quyền.

• Người lao động có con dưới 7 tháng tuổi bị ốm và phải nghỉ việc để chăm sóc con, đã được cơ quan y tế xác nhận tình trạng của con.

• Lao động nữ quay trở lại làm việc trước thời hạn nghỉ sinh và thuộc hai trường hợp trên.

1.2 Thời gian nghỉ ốm đau hưởng BHXH

Thời gian nghỉ ốm đau được Luật Bảo hiểm xã hội phân chia ra các nhóm như dưới đây

a) Bản thân nghỉ ốm đau

Mức hưởng nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội

Căn cứ vào điều 26 và 27 của Luật BHXH số: 58/2014/QH13, thời gian nghỉ chế độ ốm đau của người lao động dựa vào điều kiện làm việc và tình trạng ốm đau:

Trường hợp làm việc trong điều kiện bình thường:

• Người lao động đóng BHXH dưới 15 năm sẽ được nghỉ 30 ngày.

• Người lao động đóng BHXH từ 15 năm đến dưới 30 năm được nghỉ 40 ngày.

• Người lao động đóng BHXH từ 30 năm trở lên được nghỉ 60 ngày.

Trường hợp làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, khu vực có trợ cấp vùng tối thiểu là 0.7 sẽ được nghỉ ốm đau như sau:

• Lao động tham gia BHXH dưới 15 năm được nghỉ tối đa 40 ngày.

• Lao động tham gia BHXH từ 15 năm đến dưới 30 năm được nghỉ tối đa 50 ngày.

• Lao động tham gia BHXH từ 30 năm trở lên được nghỉ tối đa 70 ngày.

Trường hợp lao động bị bệnh dài ngày thuộc danh mục bệnh dài ngày do Bộ Y tế quy định sẽ được nghỉ tối đa là 180 ngày (bao gồm cả ngày lễ, Tết và ngày nghỉ tuần của đơn vị). Sau khi hết thời gian nghỉ mà người lao động vẫn phải điều trị tiếp thì sẽ được nghỉ với chế độ thấp hơn nhưng không vượt quá thời gian đóng BHXH.

b) Nghỉ việc khi con ốm đau

Trường hợp lao động có con bị ốm và được cơ sở y tế xác nhận thì được nghỉ như sau:

• Con dưới 3 tuổi thì người lao động được nghỉ tối đa 20 ngày.

• Con từ 3 tuổi đến 7 tuổi thì người lao động được nghỉ tối đa 15 ngày.

Thời gian nghỉ trên được tính cho 1 năm làm việc tại đơn vị. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH mà một trong hai người hết thời gian nghỉ mà con vẫn chưa khỏi thì người còn lại được tiếp tục nghỉ để chăm sóc con.

1.3 Mức hưởng chế độ ốm đau

Tại Điều 26, 27 của Luật BHXH, mức hưởng chế độ ốm đau do cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả căn cứ vào tình trạng của người lao động là ốm thường hay ốm dài ngày.

a) Trường hợp người lao động ốm đau thông thường

Mức hưởng chế độ ốm đau thông thường như sau:

MH = 75% x Tháng lương đóng BHXH gần nhất x Số ngày được nghỉ chế độ ốm đau/24.

Trong đó: MH là mức hưởng BHXH trường hợp ốm thông thường. Tháng lương đóng BHXH gần nhất là tháng trước khi người lao động bắt đầu nghỉ việc.

b) Trường hợp người lao động bị bệnh dài ngày

Người lao động mắc các bệnh dài ngày nằm trong danh mục quy định tại Khoản 2, Điều 26 của Luật Bảo hiểm xã hội sẽ được hưởng mức chế độ:

MH = Tỷ lệ ốm đau x Tháng lương đóng BHXH gần nhất x Số tháng nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau.

Trong đó: MH là mức hưởng BHXH cho chế độ ốm dài ngày, tháng lương tính hưởng là tháng liền kề thời điểm người lao động nghỉ việc. Tỷ lệ ốm đau sẽ được tính trong 180 ngày nghỉ đầu tiên. Thời gian sau nếu người lao động cần phải chữa trị thêm thì sẽ tính ở mức thấp hơn.

Xem thêm: Điều kiện và mức hưởng chế độ ốm đau dài ngày

2. Chế độ nghỉ ốm nguyên lương

Chế độ nghỉ ốm hưởng nguyên lương được hiểu là người lao động nghỉ ốm đau và vẫn hưởng lương như ngày làm việc bình thường, doanh nghiệp thực hiện việc chi trả lương này.

2.1 Điều kiện áp dụng

Người lao động được nghỉ việc mà vẫn tính lương khi phải có đầy đủ hai điều kiện sau:

• Thứ nhất, người lao động thuộc diện nghỉ ốm đau quy định tại Điều 2 của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH (như mục điều kiện nghỉ ốm hưởng BHXH).

• Thứ hai, thời gian nghỉ ốm của lao động trùng với ngày phép năm.

Người lao động nghỉ ốm trùng với ngày phép năm sẽ được hưởng chế độ nghỉ ốm nguyên lương

3.2 Thời gian nghỉ ốm nguyên lương

Theo như điều kiện ở mục trên, thời gian nghỉ chế độ nghỉ ốm nguyên lương sẽ tính theo ngày phép năm của người lao động. Vì vậy, căn cứ vào Điều 111 của Bộ Luật lao động năm 2012, người lao động làm việc cho đơn vị từ 12 tháng trở lên sẽ được nghỉ phép năm:

• Phép năm là 12 ngày với lao động làm việc trong điều kiện và môi trường bình thường.

• Phép năm là 14 ngày với lao động làm trong môi trường nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc điều kiện khắc nghiệt theo quy định của pháp luật. Hoặc người lao động vẫn đang ở độ tuổi chưa thành niên hoặc bị khuyết tật.

• Phép năm là 16 ngày nếu lao động làm việc ở môi trường đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc điều kiện đặc biệt khắc nghiệt theo quy định của pháp luật.

Thời gian nghỉ hàng năm do người sử dụng lao động quy định và có thông báo trước cho người lao động. Ngoài ra, người lao động có quyền đề xuất, trao đổi và thỏa thuận về phép năm, có thể nghỉ gộp hoặc phân chia nhiều lần nhưng không quá 3 lần.

3.3 Mức hưởng chế độ nghỉ ốm nguyên lương

Do người lao động nghỉ vào thời gian nghỉ phép năm nên sẽ không bị trừ tỷ lệ lương như trường hợp nghỉ việc hưởng BHXH. Mức tính hưởng bằng nguyên giá trị lương như khi người lao động đi làm, nghĩa là 100% lương

Như vậy, trong bài viết trên đây Bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã gửi đến quý độc giả những thông tin mới và cần thiết nhất về 2 chế độ nghỉ ốm hưởng nguyên lương và nghỉ ốm hưởng BHXH. Mong rằng những chia sẻ trên có thêm mang lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích nhất.

Xem thêm: Hướng dẫn cách ghi mẫu giấy chứng nhận nghỉ việc để hưởng BHXH