Năm 2022 chính sách tiền lương tối thiểu có sự điều chỉnh tăng từ tháng 7, điều này có làm ảnh hưởng đến mức đóng bảo hiểm xã hội năm 2022. Chi tiết mức tiền lương đóng BHXH bắt buộc và tự nguyện mới nhất 2022 sẽ được eBH chia sẻ trong bài viết dưới đây.

Mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động và người sử dụng lao động

1. Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc năm 2022

Căn cứ theo Nghị định 38/2022/NĐ-CP mới đây về điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng năm 2022 tăng thêm 6% từ tháng 7/2022, sự thay đổi này ít nhiều cũng sẽ tác động đến mức tiền lương tháng tính đóng BHXH bắt buộc.

Vậy tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc gồm những khoản nào?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 89 Luật BHXH sửa đổi bổ sung năm 2014 có quy định về tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc gồm có 3 khoản sau:

1. Mức lương;

2. Phụ cấp lương;

3. Các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật về lao động.

Dưới đây là chi tiết mức đóng BHXH năm 2022 áp dụng với từng nhóm đối tượng.

Lưu ý: Một số cụm từ viết tắt sử dụng trong bài viết:

• HT-TT: Mức đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc vào quỹ hưu trí, tử tuất,

• ÔĐ-TS: Quỹ ốm đau, thai sản,

• TNLĐ-BNN: Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,

• BHTN: Bảo hiểm thất nghiệp,

• BHYT: Bảo hiểm y tế đối với người lao động (không thuộc khối nhà nước)

1.1 Mức đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động tham gia BHXH tại doanh nghiệp

Đối với người lao động Việt Nam mức đóng vào quỹ BHXH bắt buộc sẽ do cả người sử dụng lao động và người lao động đóng. 

Căn cứ theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, Nghị định số 58/2020/NĐ-CP, Nghị quyết 68/NQ-CP năm 2021, Nghị quyết 116/NQ-CP năm 2021 mức đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động Việt nam làm việc tại các doanh nghiệp được thực hiện theo Bảng 1 sau:

Bảng 1: Mức đóng BHXH bắt buộc của người lao động Việt Nam năm 2022

Tỷ lệ trích % tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động Việt Nam năm 2022

Người sử dụng lao động được giảm mức đóng vào quỹ TNLĐ-BNN từ 1% tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc xuống còn 0%. Người lao động đóng 1%, người sử dụng lao động bằng 1% vào quỹ BHTN giảm còn 0%.

1.2 Mức đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động nước ngoài 

Đối với người lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam khi tham gia BHXH bắt buộc, trước đó chỉ phải đóng 1,5% vào quỹ BHYT, người sử dụng lao động sẽ đóng 3% vào quỹ ốm đau thai sản.

Từ năm 1/1/2022 người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam buộc phải đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Căn cứ, theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP và Thông báo 4447/TB-BHXH ngày 22/12/2021, từ ngày 01/01/2022, người lao động là công nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải tham gia các chế độ bảo hiểm gồm: ÔĐ-TS; BHTNLĐ-BNN; HT-TT mức đóng được quy định giống với mức đóng của người lao động Việt Nam.

Mức đóng BHXH 2022 của người lao động nước ngoài được thể hiện cụ thể như trong Bảng 2 dưới đây:

Bảng 2: Mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động nước ngoài năm 2022

Tỷ lệ trích % tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động nước ngoài năm 2022

Từ ngày 1/7/2022 – 30/9/2022 Người sử dụng lao động sẽ phải đóng 0,5% mức đóng vào quỹ TNLĐ-BNN của người lao động nước ngoài. Trường hợp doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về TNLĐ-BNN, nếu đủ điều kiện, có văn bản đề nghị và được Bộ LĐ-TB&XH chấp thuận thì được đóng vào quỹ TNLĐ-BNN với mức thấp hơn là (0.3%).

Tin liên quan > Quy định đóng BHXH đối với người lao động được trả lương bằng ngoại tệ

1.3 Mức đóng BHXH đối với các đối tượng thuộc khối nhà nước

Do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 hiện tại mức đóng đối với cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên sẽ có mức đóng ổn định, không đổi so với năm 2021. Cụ thể mức đóng năm 2022 được quy định như trong Bảng 3 như sau: 

Bảng 3: Mức đóng BHXH của khối cơ quan nhà nước năm 2022

Tỷ lệ trích % tiền lương tháng đóng BHXH của các đối tượng thuộc khối nhà nước năm 2022.

Mức đóng BHXH bắt buộc đối với khối cơ quan nhà nước năm 2022 sẽ không có nhiều biến động. Trong giai đoạn bệnh dịch người lao động làm việc trong khối cơ quan nhà nước sẽ có mặt bằng chung ổn định hơn về cả lương và mức đóng BHXH.

1.4 Tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc tối thiểu từ 1/7/2022

Căn cứ theo điểm 2.6 khoản 2 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định về mức tiền lương tối thiểu hàng tháng đóng BHXH bắt buộc với từng nhóm đối tượng là người lao động (NLĐ) như sau:

(1) Đối với NLĐ làm công việc hoặc chức danh giản đơn nhất trong điều kiện lao động bình thường thì mức tiền lương tháng đóng bhxh bắt buộc không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng.

(2) Đối với NLĐ làm công việc hoặc chức danh đòi hỏi lao động qua đào tạo, học nghề (kể cả lao động do doanh nghiệp tự dạy nghề) phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng;

(3) Đối với NLĐ làm công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải cao hơn ít nhất 5% so với mức lương của công việc hoặc chức danh có độ phức tạp tương đương, làm việc trong điều kiện lao động bình thường.

(4) Đối với NLĐ làm công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương của công việc hoặc chức danh có độ phức tạp tương đương, làm việc trong điều kiện lao động bình thường.

Như vậy, việc điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng từ ngày 01/7/2022 sẽ dẫn đến việc tăng mức đóng BHXH bắt buộc tối thiểu như sau: (đơn vị: đồng/tháng)

Bảng tiền lương tối thiểu đóng BHXH bắt buộc từ tháng 7 2022

Tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc tối thiểu và tối đa từ 01/7/2022

1.5. Tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc tối đa từ 1/7/2022

Căn cứ theo quy định khoản 3 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017. Mức lương đóng BHXH tối đa sẽ bằng 20 tháng lương cơ sở.

Theo đó, căn cứ Nghị định 128/2020/QH14 thì mức lương cơ sở năm 2022 hiện vẫn giữ nguyên là 1,49 triệu đồng/tháng.

Như vậy, mức lương tháng tối đa năm 2022 để tính mức đóng BHXH bắt buộc là 20 x 1,49 = 29,8 triệu đồng/tháng.

2. Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện năm 2022

Đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện sẽ đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Khoản 2, Điều 87, Luật Bảo hiểm xã hội. Cụ thể mức đóng BHXH tự nguyện được quy định như sau:

• Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lựa chọn

• Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn được quy định: 

  • Thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ;

  • Cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

Như vậy, mức đóng BHXH tự nguyện sẽ do người lao động tự lựa chọn tuy nhiên sẽ nằm trong hạn mức. Căn cứ theo Nghị định 07/2021/NĐ-CP quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, từ 1/1/2022 mức chuẩn nghèo của khu vực nông thôn là 1,5 triệu đồng/tháng (năm 2021 là 700.000 đồng/tháng) Vậy mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu và tối đa như sau:

• Mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu là: 22% x 1.500.000 = 330.000 đồng/người/tháng.

• Mức đóng BHXH tự nguyện tối đa là: 22% x (20 x 1.490.000) = 6.556.000 đồng/người/tháng.

Nhà nước thực hiện chính sách tăng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với người tham gia, do đó năm 2022 cụ thể như trong Bảng 4 sau:

Bảng 4: Mức đóng BHXH của người tham gia BHXH tự nguyện

Do có hỗ trợ từ nhà nước mà nhiều đối tượng người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo có thể tham gia BHXH. Góp phần thúc đẩy tăng tỷ lệ người dân được hưởng lương hưu khi về già. Đây là một trong những chính sách cho thấy Nhà nước đang nỗ lực để nâng cao chất lượng cuộc sống đảm bảo an sinh xã hội ngày càng tốt hơn.

3. Hà Nội điều chỉnh mức lương đóng bảo hiểm trước 25/7/2022

Bảo hiểm xã hội Hà Nội gửi Thông báo số 2588/BHXH-QLT ban hành ngày 27/6/2022 yêu cầu các đơn vị sử dụng lao động điều chỉnh mức lương đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN trước ngày 25/72022 do từ ngày 1/7/2022, chính thức áp dụng mức lương tối thiểu vùng mới đã được điều chỉnh tăng thêm 6%.

Cụ thể: Mức lương tối thiểu tháng sau khi tăng lần lượt là:  Vùng I: 4,68 triệu đồng, Vùng II: 4,16 triệu đồng, Vùng III: 3,64 triệu đồng, Vùng IV: 3,25 triệu đồng.

Cũng theo hướng dẫn của BHXH TP Hà Nội, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc vùng nào thì áp dụng mức lương tối thiểu quy định đối với địa bàn đó.

Doanh nghiệp hoạt động trong khu công nghiệp, khu chế xuất nằm trên các địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau thì áp dụng theo địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất.

Lưu ý: Doanh nghiệp phải rà soát lại các thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và các quy chế, quy định để điều chỉnh phù hợp.

Điều chỉnh mức đóng BHXH từ tháng 7 2022 theo mức lương tối thiểu mới 

4. BHXH TP Hồ Chí Minh điều chỉnh mức đóng BHXH, BHYT từ 1/7/2022

BHXH TP.HCM đã có công văn số 3288/BHXH-QLT ban hành ngày 21/6/2022 gửi đến đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn TP.HCM hướng dẫn thực hiện đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN từ ngày 1/7/2022.

Theo đó, mức lương tối thiểu vùng mới áp dụng theo Nghị định 38/2022 của Chính phủ có sự điều chỉnh tăng.

Vậy nên, BHXH TP.HCM đề nghị các doanh nghiệp điều chỉnh lại mức tiền lương, tiền công ghi trong hợp đồng lao động để làm căn cứ đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN theo lương tối thiểu vùng mới. Trong đó, tiền lương trả cho người lao động cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu làm công việc hoặc chức danh qua học nghề, đào tạo nghề.

Lưu ý: BHXH TP.HCM sẽ chỉ xác nhận quá trình đóng và giải quyết các chế độ bảo hiểm khi doanh nghiệp thực hiện lập hồ sơ điều chỉnh lương tối thiểu vùng theo đúng quy định của Pháp luât.

Theo quy định từ ngày 1/7 - 30/9/2022, mức đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN đối với người lao động Việt Nam tổng là 31%, trong đó người lao động đóng 10,5% còn lại 20,5% là người sử dụng lao động đóng và từ ngày 1/10/2022, tổng mức đóng bhxh sẽ tăng thêm 1%.

Từ ngày 1/7/2022 trở đi các Đơn vị, Doanh nghiệp tại TP.HCM sẽ thực hiện đóng quỹ BHTNLĐ-BNN với mức đóng bằng 0,5% (trước đó là 0%) quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH theo Nghị định số 58/2020 của Chính phủ.

Như vậy, có thể thấy mức đóng bảo hiểm xã hội năm 2022 tại thời điểm trước và sau thời điểm ngày 1/7/2022 sẽ có sự khác nhau. Bên cạnh đó, người lao động làm việc tại các vùng khác nhau cũng sẽ khác về mức đóng BHXH.

Do đó, người sử dụng lao động và người lao động lưu ý về sự thay đổi trên để chủ động hơn về nguồn tài chính, làm hồ sơ xin giảm mức đóng vào các quỹ nếu đủ điều kiện để đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp của mình.

>>> Infographic: Mức đóng BHXH tự nguyện thay đổi như thế nào trong năm 2022?