Trợ cấp mất việc là quyền lợi lao động nhất định phải biết trong một số trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động mà nguyên nhân không phải từ phía người lao động. Thuật ngữ này rất dễ bị nhầm lẫn với trợ cấp thôi việc hoặc trợ cấp thất nghiệp. Tuy nhiên, trợ cấp khi mất việc được quy định hoàn toàn khác về trường hợp áp dụng và mức hưởng.

Trợ cấp mất việc được chi trả khi công ty không thể sắp xếp được công việc cho lao động

1. Cơ sở pháp lý của chế độ trợ cấp mất việc

Chế độ trợ cấp mất việc làm được quy định trong Bộ Luật lao động 2019 số 10/2012/QH13 ban hành bởi Quốc Hội. Trong đó, các nội dung cụ thể bao gồm điều kiện áp dụng chế độ, đối tượng, thời gian hưởng và mức trợ cấp cho người lao động.

2. Khi nào người lao động được hưởng trợ cấp khi bị mất việc?

Chế độ trợ cấp mất việc được áp dụng khi doanh nghiệp có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức, công nghệ, kinh tế hoặc khi tiến hành hợp nhất, phân chia hoặc tách nên không thể sắp xếp được công việc cho nhân viên. Trong trường hợp đồng lao động có thỏa thuận phía doanh nghiệp phải đảm bảo về công việc, nên khi có sự biến đổi từ phía doanh nghiệp dẫn tới nhân viên mất việc thì đơn vị sử dụng lao động phải có trách nhiệm hỗ trợ một khoản trợ cấp.

Ngoài ra, trợ cấp mất việc được áp dụng đối với người lao động đã làm việc đủ 12 tháng tại doanh nghiệp. Thời gian làm việc phải được thể hiện rõ ràng trong các thỏa thuận, hợp đồng lao động

3. Thời gian làm việc được hưởng trợ cấp mất việc làm

Thời gian mà người lao động được hưởng trợ cấp mất việc được tính theo công thức sau:

Thời gian (TCMV) = Tổng thời gian làm việc - Thời gian (BHTN) - Thời gian (TCTV)

Trong đó: 

• Thời gian (TCMV) là thời gian người lao động được hưởng trợ cấp bị mất việc.

• Thời gian (BHTN) là tổng thời gian lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp tại đơn vị.

• Thời gian (TCTV) là thời gian người lao động đã được chi trả chế độ trợ cấp thôi việc.

Thời gian người lao động làm việc tính hưởng trợ cấp bị mất việc

Lưu ý: Kể từ 1/1/2009 trở đi, nếu người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp tại đơn vị thì sau khi nghỉ việc, sẽ không được chi trả chế độ trợ cấp mất việc làm mà hưởng chế độ trợ cấp theo quy định của Luật BHXH. Tổng thời gian làm việc thực tế của lao động tại doanh nghiệp bao gồm:

• Tổng thời gian lao động đã làm việc cho doanh nghiệp, bao gồm cả làm việc tại địa điểm văn phòng và các nơi khác.

• Thời gian người lao động tham gia các khóa học do doanh nghiệp cử đi để phục vụ cho công việc.

• Thời gian nghỉ tuần, nghỉ lễ, Tết theo quy định chung của nhà nước và quy định riêng của từng doanh nghiệp.

• Thời gian nghỉ để hưởng các chế độ Bảo hiểm xã hội.

• Thời gian nghỉ để thực hiện các nghĩa vụ của công dân theo quy định của Nhà nước và vẫn hưởng lương.

• Thời gian người lao động nghỉ việc vì các lý do khách quan, không phải do người lao động.

• Thời gian người lao động bị tạm giữ vì nghi ngờ vi phạm pháp luật nhưng sau đó được tuyên bố không phạm tội.

4. Mức tính hưởng chế độ trợ cấp mất việc

Công thức tính mức trợ cấp khi lao động bị mất việc như sau:

Mức hưởng trợ cấp mất việc = Hệ số quy đổi thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp x  Tiền lương bình quân của 06 tháng liền kề trước khi nghỉ việc

Trong đó thời gian hưởng được tính như ở mục trên. Mức lương hưởng tính bằng tiền lương trung bình của 6 tháng gần nhất trước khi lao động bị mất việc. Khi tính mức hưởng trợ cấp, lao động và đơn vị cần lưu ý:

• Thời gian bị lẻ tháng thì từ 1 tháng đến dưới 6 tháng sẽ tính là 0.5 năm, trên 6 tháng đến dưới 12 tháng sẽ làm tròn thành 1 năm.

• Mức hưởng trợ cấp khi lao động mất việc cho lao động tối thiểu là 2 tháng lương.

5. Thời gian giải quyết chế độ trợ cấp khi bị mất việc

Kể từ khi ký quyết định chấm dứt hợp đồng lao động, trong 7 ngày, đơn vị sử dụng lao động phải có trách nhiệm chi trả chế độ trợ cấp cho người lao động. Trong một số trường hợp đặc biệt khác theo quy định của Luật lao động, thời gian giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 30 ngày.

Như vậy, trên đây bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã cung cấp các thông tin cụ thể về chế độ trợ cấp mất việc. Người lao động và doanh nghiệp cần nắm vững các quy định này để biết được quyền lợi của lao động và thực hiện giải quyết chế độ trợ cấp đầy đủ.