Có nhiều giai đoạn đóng BHXH thì tính lương hưu như thế nào?
Lương hưu là một khoản tiền hàng tháng mà người lao động được hưởng khi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật. Vậy cách tính lương hưu khi có nhiều giai đoạn đóng BHXH như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Hướng dẫn cách tinh lương hưu khi có nhiều giai đoạn đóng BHXH
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến cách tính lương hưu
Lương hưu được tính dựa trên các yếu tố sau:
- Thời gian đóng BHXH: là tổng số năm tháng mà người lao động đã đóng BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện. Thời gian này ảnh hưởng đến tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng.
- Mức đóng BHXH: là số tiền mà người lao động và người sử dụng lao động phải đóng vào quỹ BHXH hàng tháng. Mức này ảnh hưởng đến mức lương bình quân để tính lương hưu.
- Chế độ tiền lương: là cách tính tiền lương của người lao động theo quyết định của Nhà nước hoặc của người sử dụng lao động. Chế độ này ảnh hưởng đến cách tính lương bình quân khi có nhiều giai đoạn đóng BHXH.
Công thức tính lương hưu hàng tháng chung cho tất cả các trường hợp là:
Lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Lương bình quân
Tỷ lệ hưởng lương hưu được tính theo công thức:
Tỷ lệ hưởng lương hưu = 45% + (Số năm tham gia BHXH - 15) x 2%
Lương bình quân được tính theo công thức:
Lương bình quân = (Tổng số tiền đã đóng BHXH) / (Tổng số tháng đã đóng BHXH)
Cách tính mức hưởng lương hưu khi có nhiều giai đoạn đóng
2. Cách tính lương hưu khi có nhiều giai đoạn đóng BHXH
Trong trường hợp bạn có nhiều giai đoạn đóng BHXH với các chế độ tiền lương khác nhau, bạn cần phải tính riêng lẻ mức lương bình quân cho mỗi giai đoạn, rồi cộng lại để được mức lương bình quân chung. Cách tính mức lương bình quân cho mỗi giai đoạn phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH của bạn.
Theo quy định tại Điều 62 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương tháng của số năm đóng BHXH trước khi nghỉ hưu. Cụ thể như sau:
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trước ngày 01/01/1995, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng từ ngày 01/01/1995 đến ngày 31/12/2000, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng từ ngày 01/01/2001 đến ngày 31/12/2006, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng từ ngày 01/01/2007 đến ngày 31/12/2015, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng từ ngày 01/01/2016 đến ngày 31/12/2019, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng từ ngày 01/01/2020 đến ngày 31/12/2024, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Nếu bạn bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/01/2025 trở đi, bạn sẽ tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Ví dụ: Bà A năm 2023 là 55 tuổi, đã đóng BHXH được 18 năm. Từ năm 2005 đến năm 2013, Bà A đóng BHXH theo hệ số lương Nhà nước, từ năm 2013 đến năm 2023 đóng BHXH bắt buộc ngoài Nhà nước. Bà A cũng đã đóng BHXH tự nguyện 1 lần cho 2 năm còn thiếu.
Vậy, mức lương hưu của mẹ bà được tính như thế nào? Thời gian 7 năm đóng BHXH theo mức lương Nhà nước thì mức lương cơ sở để tính lương hưu là tại thời điểm đóng BHXH hay thời điểm hiện tại?
Áp dụng theo công thức tính lương hưu theo nhiều giai đoạn đóng BHXH ở trên, người lao động có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH chung của các thời gian, trong đó thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định được tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH theo quy định tại Khoản 1 Điều này căn cứ vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH bắt buộc.
Trường hợp chưa đủ số năm quy định tại Khoản 1 Điều này thì tính bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.
Đối chiếu trường hợp Bà A, cách tính lương hưu như sau:
- Giai đoạn đóng BHXH theo tiền lương do Nhà nước quy định từ năm 2005 đến năm 2013 thì lấy bình quân 8 năm cuối đóng BHXH của giai đoạn này để tính lương đại diện cho khu vực Nhà nước. Sau đó, lấy mức bình quân tiền lương này nhân với tổng số tháng đóng BHXH của giai đoạn này.
Cụ thể, tổng lương đóng BHXH giai đoạn 2005-2013: [(lương bình quân từ năm 2005 - 2013)/ 96 tháng] x 120 tháng = A.
- Giai đoạn đóng BHXH theo tiền lương do người sử dụng lao động quyết định từ năm 2013 đến năm 2023, lấy tổng tiền lương đóng BHXH của toàn bộ quá trình. Giả sử kết quả là B. Tiền lương đóng BHXH được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng do Chính phủ quy định.
- Giai đoạn đóng BHXH tự nguyện, lấy tổng thu nhập đóng BHXH tự nguyện. Giả sử kết quả là C. Thu nhập tháng đóng BHXH được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng do Chính phủ quy định.
Như vậy, lương bình quân làm căn cứ tính lương hưu = (A + B + C)/ 240 tháng = D. Giả sử Bà A đủ điều kiện nghỉ hưu năm 2023 thì lương hưu bằng = D x 60%
Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách tính lương hưu khi có nhiều giai đoạn đóng BHXH. Nếu bạn muốn biết thêm chi tiết, bạn có thể liên hệ với cơ quan BHXH Việt Nam hoặc Bảo hiểm xã hội điện tử eBH để được hỗ trợ tốt nhất.