Cách tính tiền lãi chậm đóng bảo hiểm xã hội như thế nào? Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn có thể tính nhanh mức lãi chậm đóng trong trường hợp đơn vị, doanh nghiệp bị chậm đóng BHXH.

Hướng dẫn cách tính tiền lãi chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế năm 2022.

1. Quy định về vi phạm chậm đóng BHXH và tính lãi chậm đóng BHXH

Vì nhiều lý do mà đơn vị/ doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT). Tuy nhiên, căn cứ theo quy định của pháp luật đơn vị/ doanh nghiệp có thể bị phạt và tính lãi chậm đóng BHXH, BHYT. 

1.1 Quy định về chậm đóng BHXH, BHTN

Cụ thể, căn cứ theo quy định tại Khoản 2, Điều 17, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 nghiêm cấm hành vi chậm đóng tiền BHXH, BHTN. Bên cạnh đó tại Khoản 3, Điều 122, Luật Bảo hiểm xã hội đã quy định về việc xử lý với hành vi này như sau:

“Người sử dụng lao động có hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 17 của Luật này từ 30 ngày trở lên thì ngoài việc phải đóng đủ số tiền chưa đóng, chậm đóng và bị xử lý theo quy định của pháp luật, còn phải nộp số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng;…”

Theo đó, doanh nghiệp đóng chậm BHXH, BHYT từ 30 ngày trở lên sẽ phải đóng đủ số tiền nộp chậm và phải đóng thêm khoản tiền lãi chậm đóng BHXH. Số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng.

Trường hợp doanh nghiệp đơn vị không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và lãi của số tiền này vào tài khoản của cơ quan BHXH.

1.2 Ví dụ trường hợp vi phạm chậm đóng BHXH

Doanh nghiệp A chọn hình thức đóng BHXH hằng tháng thời hạn đóng chậm nhất là ngày 30 hàng tháng. Tuy nhiên, vào 3/1 kế toán nghỉ thai sản chưa đóng BHXH của tháng 1. Doanh nghiệp chưa tuyển được kế toán mới, do đó đến ngày 5/3 doanh nghiệp vẫn chưa đóng BHXH của tháng 1 và tháng 2.

Như vậy, doanh nghiệp đã vi phạm quy định đóng BHXH vào tháng 1 và 2. Theo đó doanh nghiệp buộc phải hoàn tất số tiền BHXH chưa đóng và nộp phạt số tiền tương ứng tính trên số tiền còn nợ và thời gian chậm đóng.

Xem thêm: Doanh nghiệp nợ đóng bảo hiểm xã hội

2. Hướng dẫn cách tính tiền lãi chậm đóng BHXH năm 2022

Căn cứ Điều 37, Quy trình ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017, doanh nghiệp/ đơn vị chậm đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN từ 30 ngày trở lên thì phải đóng số tiền lãi tính trên số tiền BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN chưa đóng. 

Phương thức tính lãi chậm đóng BHXH là ngày đầu hằng tháng. Công thức tính lãi chậm đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN sẽ được tính theo công thức sau:

Lcđi = Pcđi x k (đồng)

Trong đó: Lcđi: tiền lãi chậm đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN tính tại tháng i (đồng).

• Pcđi: số tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN chậm đóng quá thời hạn phải tính lãi tại tháng i (đồng).

• k: lãi suất tính lãi chậm đóng tại thời điểm tính lãi (%).

Năm 2022, doanh nghiệp nộp tiền lãi chậm đóng BHXH bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm 2021.

Lưu ý: (1) Cách xác định Pcđi được xác định theo công thức sau:

Pcđi = Plki - Spsi (đồng)

Plki: tổng số tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN phải đóng lũy kế đến hết tháng trước liền kề tháng tính lãi i (không bao gồm số tiền lãi chậm đóng, lãi truy thu các kỳ trước còn nợ nếu có).

Spsi: số tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN phải đóng phát sinh chưa quá hạn phải nộp, xác định như sau:

• Trường hợp đơn vị đóng theo phương thức hằng tháng: số tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN phải đóng phát sinh bằng số tiền phát sinh của tháng trước liền kề tháng tính lãi;

• Trường hợp đơn vị đóng theo phương thức 03 tháng, 06 tháng một lần: số tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN phải đóng phát sinh bằng tổng số tiền phải đóng phát sinh của các tháng trước liền kề tháng tính lãi chưa đến hạn phải đóng.

(2) Cách xác định k là lãi suất tính lãi chậm đóng tại thời điểm tính lãi (%) được xác định như sau:

• Đối với BHXH bắt buộc, BHTN, BHTNLĐ, BNN, k tính bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân năm trước liền kề theo tháng do BHXH Việt Nam công bố.

• Đối với BHYT, k tính bằng 02 lần mức lãi suất thị trường liên ngân hàng kỳ hạn 9 tháng tính theo tháng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố trên Cổng Thông tin điện tử của Ngân hàng nhà nước Việt Nam của năm trước liền kề. Trường hợp lãi suất liên ngân hàng năm trước liền kề không có kỳ hạn 9 tháng thì áp dụng theo mức lãi suất của kỳ hạn liền trước kỳ hạn 9 tháng. 

3. Lãi suất chậm đóng BHXH năm 2022

Tại Thông báo số 89/TB-BHXH ban hành ngày 13/01/2022 của BHXH Việt Nam đã thông báo:

• Mức lãi suất từ quỹ đầu tư từ quỹ BHXH năm 2021 là 4,39%/năm;

• Lãi suất thị trường liên ngân hàng kỳ hạn 09 tháng do Ngân hàng Nhà nước công bố vào ngày 31/12/2021 là 3,26%/năm.

Bên cạnh đó, căn cứ theo Thông báo số 230/TB-BHXH ngày 17/1/2022 về điều chỉnh lãi suất tính lãi chậm đóng truy đóng BHXH năm 2022 thì mức lãi suất chậm đóng BHTN, BHTN, BHYT được áp dụng từ ngày 01/01/2022 như sau:

Thông báo số 230/TB-BHXH về điều chỉnh lãi suất tính lãi chậm đóng, truy đóng BHXH, BHYT, BHTN.

• Lãi suất tính lãi chậm đóng, truy đóng BHXH, BHTN là 0,7316%/ tháng

• Lãi suất tính lãi chậm đóng, truy đóng BHYT là 0,5434%/ tháng

Như vậy doanh nghiệp/đơn vị vi phạm sẽ căn cứ vào mức lãi suất trên để tính lãi chậm đóng BHXH, BHTN và BHYT tương ứng với trường hợp của mình. 

Xem thêm: Các mẫu công văn gửi bảo hiểm xã hội doanh nghiệp thường phải làm

Ví dụ: Doanh nghiệp B đóng BHXH theo phương thức đóng hàng tháng. Tính đến hết tháng 02/2022, doanh nghiệp A còn nợ số tiền đóng BHXH như sau:

• BHXH, BHTN là 50 triệu đồng, 

• BHYT là 10 triệu đồng; 

Đến ngày 29/2/2022, doanh nghiệp B mới đóng BHXH, BHTN, BHYT trong đó số tiền đóng BHXH là 25 triệu đồng, số tiền đóng BHYT  là 5 triệu đồng.

Đến ngày 2/3/2022 tiền lãi chậm đóng BHXH, BHTN, BHYT như sau:

- Tiền lãi chậm đóng BHXH, BHTN là: 

(50 triệu đồng - 25 triệu đồng) x 0,7316% = 182.900 (đồng)

- Tiền lãi chậm đóng BHYT là: 

(10 triệu đồng - 05 triệu đồng) x 0,5434% = 27.170 (đồng)

Tổng số tiền lãi chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN thu thêm đối với doanh nghiệp B tại thời điểm nộp ngày 02/3/2022:

182.900 + 27.170 = 210.070 (đồng)

Căn cứ vào cách tính tiền lãi chậm đóng bảo hiểm xã hội được chia sẻ trong bài viết, các doanh nghiệp/ đơn vị có thể tính được lãi chậm đóng BHXH của doanh nghiệp mình. Trong trường hợp cần vốn đầu tư hoặc chi cho các công việc khác quan trọng hơn, doanh nghiệp/đơn vị lưu ý tính toán kỹ mức tiền lãi chậm đóng để đảm bảo không bị thiệt hại.

Xem thêm: Mức đóng BHXH, BHYT đối với người lao động tại Doanh nghiệp