Người tham gia đóng bảo hiểm y tế được hưởng các quyền lợi về khám chữa bệnh như hỗ trợ chi phí điều trị, khám chữa bệnh miễn phí... cho bản thân và những người thân trong gia đình. Vậy tham gia bảo hiểm y tế có bắt buộc không? Hãy cùng eBH tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Người dân có bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế

1. Tham gia bảo hiểm y tế có bắt buộc không?

Theo khoản 1, điều 1 Luật số 46/2014/QH13 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế 2008 có đưa ra khái niệm. Theo đó, 

“Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.”

Như vậy là bảo hiểm y tế chỉ bắt buộc tham gia đối với một số nhóm đối tượng nhất định.

Hiện nay để được tham gia bảo hiểm y tế ngoài những người thuộc nhóm đối tượng bắt buộc tham gia thì người dân không được đóng BHYT bắt buộc có thể tham gia đóng BHYT theo hình thức tự nguyện.

1.1 Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc

Căn cứ theo Chương I, Nghị định 146/2018/NĐ-CP về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc. Có 6 nhóm đối tượng được đề cập gồm:

1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng

2. Nhóm do cơ quan BHXH đóng

3. Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng

4. Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng

5. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình

6. Nhóm do người sử dụng lao động đóng.

Như vậy, bảo hiểm y tế là bắt buộc tham gia đối với 6 nhóm đối tượng trong đó một số nhóm được Nhà nước hoặc người sử dụng lao động hỗ trợ đóng BHYT một phần hoặc toàn bộ.

1.2 Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện

Theo các quy định mới nhất về việc mua/tham gia đóng BHYT tự nguyện thì đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện cần đáp ứng 2 điều kiện sau:

• Một là người sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam và lớn hơn 6 tuổi.

• Hai là không thuộc đối tượng đang tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc.

Tuy nhiên, theo quy định mới hiện nay, người đủ điều kiện tham gia BHYT tự nguyện bắt buộc phải mua/đăng ký theo hộ gia đình gồm tất cả các thành viên có mặt trong sổ hộ khẩu của hộ gia đình, trừ người đang tham gia theo diện bắt buộc.

Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện

Trước đây Luật Bảo hiểm y tế 2008 có quy định cụ thể 05 đối tượng chưa tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc sẽ được tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện bao gồm:

1. Học sinh, sinh viên.

2. Người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư và diêm nghiệp.

3. Thân nhân mà người lao động có trách nhiệm nuôi dưỡng và sống trong cùng hộ gia đình.

4. Xã viên hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể.

5. Một số đối tượng khác.

Tuy nhiên, theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT được ban hành 17/10/2018. Những đối tượng không thuộc diện tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc mới được tham gia BHYT tự nguyện. Theo đó, loại trừ đi nhiều đối tượng được tham gia trước đó, trong đó có đối tượng học sinh, sinh viên.

Như vậy, việc tham gia bảo hiểm y tế là không hoàn toàn bắt buộc những người thuộc nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT theo Luật BHYT quy định mới phải tham gia. Ngoài ra người dân không thuộc đối tượng bắt buộc có thể đăng ký mua BHYT tự nguyện theo hộ gia đình giúp bản thân và những người thân được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh BHYT.

Hy vọng rằng với những chia sẻ trong bài viết trên đây Bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã mang đến cho bạn đọc những thông tin cần thiết và hữu ích nhất.