Theo quy định, sau khi nghỉ việc người lao động đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp phải làm thủ tục hưởng trong vòng 3 tháng. Trong trường hợp không lĩnh bảo hiểm thất nghiệp sau 3 tháng nghỉ việc người lao động có mất tiền trợ cấp hay không? Là câu hỏi được nhiều lao động quan tâm.

Người lao động không lĩnh BHTN sau 3 tháng có được nhận trợ cấp?

1. Quy định về thời gian nộp hồ sơ hưởng BHTN

Để được hưởng bảo hiểm thất nghiệp người lao động cần làm hồ sơ hưởng trong thời gian quy định. Căn cứ theo Khoản 1, Điều 17, Nghị định 28/2015/NĐ-CP nêu rõ: 

“Trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng, người lao động chưa có việc làm và có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp phải trực tiếp nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp cho trung tâm dịch vụ việc làm tại địa phương nơi người lao động muốn nhận trợ cấp”

Như vậy, trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng, người lao nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị hưởng BHTN, những hồ sơ nộp hưởng BHTN sau thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động sẽ bị cơ quan BHXH từ chối giải quyết. 

2. Không lĩnh bảo hiểm thất nghiệp sau 3 tháng người lao động có mất tiền?

Bên cạnh việc giới hạn thời gian nộp hồ sơ hưởng BHTN thì thời gian nhận BHTN cũng bị giới hạn. Thời hạn lĩnh BHTN là trong khoảng thời gian 3 tháng kể từ ngày người lao động có quyết định được hưởng trợ cấp thất nghiệp từ cơ quan BHXH. 

Căn cứ quy định tại Khoản 6, Điều 18, Nghị định 28/2015/NĐ-CP giới hạn thời gian lĩnh bảo hiểm thất nghiệp như sau: 

“Sau thời hạn 03 tháng kể từ ngày người lao động hết thời hạn hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng người lao động không đến nhận tiền trợ cấp và không thông báo bằng văn bản với cơ quan BHXH nơi đang hưởng thì người lao động đó được xác định là không có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp tương ứng với số tiền trợ cấp thất nghiệp mà người lao động không đến nhận được bảo lưu làm căn cứ để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng tiếp theo khi đủ điều kiện hưởng theo quy định”.

Theo đó, trong trường hợp người lao động nghỉ việc mà không lĩnh bảo hiểm thất nghiệp sau 3 tháng thì người lao động đó sẽ không được xét hưởng trợ cấp thất nghiệp trong đợt nghỉ việc đó. Tuy nhiên, họ sẽ không mất đi khoản tiền trợ cấp thất nghiệp này mà khoản tiền được bảo lưu làm căn cứ để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng tiếp theo khi đủ điều kiện hưởng theo quy định.

Như vậy, người lao động nghỉ việc không lãnh bảo hiểm thất nghiệp sau 3 tháng sẽ không bị mất tiền trợ cấp thất nghiệp. Tuy nhiên, sau 3 tháng nghỉ việc người lao động làm hồ sơ hưởng BHTN sẽ không được cơ quan BHXH tiếp nhận và giải quyết hồ sơ theo quy định.

Thời gian đóng BHTN được bảo lưu được quy định tại Khoản 1 Điều 9 Thông tư 28/2015/TT-BLĐTBXH. Theo đó, thời gian đóng BHTN được bảo lưu bằng tổng thời gian đóng BHTN trừ đi thời gian đóng BHTN đã hưởng trợ cấp thất nghiệp

Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 06 tháng liền kề trước khi thất nghiệp. Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng BHTN, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 03 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 01 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng. 

Khi người lao động không lĩnh BHTN, trong thời hạn 07 ngày làm việc sau thời hạn (3 tháng đã nêu trên), tổ chức BHXH phải thông báo bằng văn bản tới trung tâm dịch vụ việc làm nơi NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp về việc NLĐ không đến nhận tiền trợ cấp thất nghiệp. Thông báo về việc NLĐ không đến nhận tiền trợ cấp thất nghiệp thực hiện theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.

Người lao động được truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp khi nào?

3. Truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp là gì?

Truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp là việc người lao động được hưởng quyền lợi bảo hiểm thất nghiệp lẽ ra được hưởng trước đó theo quy định nhưng vì một số lý do nên chưa nhận được hoặc chưa nhận đủ.

Hiện nay chưa bất cứ văn bản pháp lý nào có quy định cụ thể về điều kiện truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp nhưng có thể hiểu các đối tượng được truy lĩnh BHTN cần phải đảm bảo đủ các điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp như đối với các trường hợp hưởng thông thường khác.

3.1 Người lao động đã hưởng BHXH 1 lần có được truy lĩnh Bảo hiểm thất nghiệp không?

Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp là hai chế độ khác nhau và được quy định bởi các văn bản pháp lý khác nhau là Luật BHXH và Luật Việc làm. Do đó, việc người lao động đã rút bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ không ảnh hưởng đến việc người lao động có được truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp hay không.

Người lao động muốn lĩnh bảo hiểm thất nghiệp đối với thời gian đóng trước đó thì vẫn phải đáp ứng đủ các điều kiện hưởng BHTN.

Do đó, người lao động đã hưởng BHXH 1 lần vẫn có thể truy lĩnh bảo hiểm thất nghiệp khi có đủ 04 điều kiện được quy định tại Điều 49, Luật Việc làm năm 2013 gồm:

(1) Đã chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc với người sử dụng lao động, trừ 2 trường hợp sau:

• Lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trái pháp luật

• Lao động hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng

(2) Đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động đối với trường hợp làm việc theo HĐLĐ có thời hạn hoặc không có thời hạn.

Hoặc người lao động đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động đối với trường hợp làm việc theo 1 công việc nhất định từ 3 tháng đến dưới 12 tháng.

(3) Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm tròng thời hạn 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động.

(4) Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng BHTN cho trung tâm dịch vụ việc làm.

Trừ các trường hợp thực hiện nghĩa vụ quân sự/công an, đi học tập có thời hạn, bị tạm giam, phạt tù, phải áp dụng biện pháp vào trường giáo dưỡng, ra nước ngoài định cư, đi lao động ở nước ngoài, chết.

Cơ quan BHXH sẽ căn cứ vào các điều kiện hưởng và thời gian nộp hồ sơ để xem xét và quyết định người lao động có được hưởng BHTN hay không? Trong trường hợp không chi trả quyền lợi BHTN, cơ quan BHXH phải thông báo cho trung tâm dịch vụ việc làm và người lao động đồng thời nêu rõ lý do.

Như vậy trong bài viết trên Bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã trả lời cho câu hỏi đặt ra ở tiêu đề bài viết "Nghỉ việc quá 3 tháng có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?" theo đó người lao động nghỉ việc quá 3 tháng cơ quan BHXH sẽ không tiếp nhận hồ sơ do quá thời hạn nộp hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp. Khi đó mức hưởng trợ cấp thất nghiệp của người lao động được bảo lưu và cộng dồn cho lần hưởng sau.