Từ ngày 01/7/2025, các doanh nghiệp nợ BHXH, BHTN sẽ bị xử lý nghiêm theo Luật BHXH sửa đổi năm 2024. Đây là động thái nhằm bảo vệ quyền lợi người lao động và tăng cường kỷ luật tài chính trong môi trường lao động. Vậy cụ thể quy định đã điều chỉnh mức phạt như thế nào? Mời bạn hãy cùng EBH Thái Sơn tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Quy định xử phạt nợ đóng BHXH từ 1/7/2025

1. Mức xử phạt doanh nghiệp nợ đóng BHXH từ 1/7/2025

Từ ngày 01/7/2025, doanh nghiệp vi phạm nghĩa vụ đóng BHXH, BHTN sẽ không chỉ bị truy thu số tiền nợ mà còn chịu các biện pháp xử lý tài chính, hành chính và kỷ luật nghiêm ngặt. Căn cứ theo Điều 40 Luật BHXH năm 2024, cụ thể như sau:

1.1 Bắt buộc truy đóng đủ số tiền nợ

Doanh nghiệp phải nộp lại toàn bộ số tiền BHXH, BHTN còn thiếu, tính từ thời điểm phát sinh nghĩa vụ đóng.

Quy định mới không có chuyện “đóng trễ cho qua” như trước. Tất cả các khoản nợ đều phải truy thu đúng thời điểm quy định. Dù thiếu 1 tháng, 1 lao động thì doanh nghiệp cũng phải truy đóng đủ.

1.2 Xử phạt hành chính theo quy định

Nếu hành vi nợ đóng bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp kéo dài. vi phạm có tính chất hệ thống hoặc cố tình trốn đóng, gian lận hồ sơ thì có thể bị xử phạt hành chính.

Mức phạt cụ thể  với hành vi nợ đóng BHXH sẽ căn cứ theo Khoản 5, Điều 39, Nghị định số 12/2022/NĐ-CP: 

• Phạt tiền từ 12% - 15% tổng số tiền phải nộp BHXH bắt buộc, BHTN tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính.

• Tối đa không quá 75.000.000 đồng.

1.3 Nộp thêm tiền lãi chậm đóng

Một điểm mới quan trọng là mức lãi suất phạt được chốt cứng ở mức 0,03%/ngày tính trên tổng số tiền nợ.

Cách tính cụ thể:

• Nếu doanh nghiệp nợ 100 triệu đồng BHXH, mỗi ngày sẽ bị tính lãi: 100 triệu x 0,03% = 30.000 đồng/ngày

• Nợ 3 tháng (90 ngày), số lãi phải nộp là: 30.000 x 90 = 2.700.000 đồng

Lưu ý: Khoản tiền lãi này không thay thế cho khoản nợ, mà là phạt bổ sung cho hành vi chậm đóng.

1.4 Không được xét thi đua, khen thưởng

Các doanh nghiệp có hành vi chậm đóng BHXH sẽ bị loại khỏi danh sách xét thi đua, khen thưởng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến:

1. Uy tín doanh nghiệp.

2. Cơ hội nhận các chính sách hỗ trợ nhà nước.

3. Tiêu chí đánh giá tín nhiệm tài chính - lao động.

Phân loại hành vi nợ đóng BHXH

2. Thế nào là hành vi nợ đóng BHXH?

Từ ngày 01/7/2025, khái niệm nợ đóng, chậm đóng BHXH, BHTN không còn được phân loại với 4 trường hợp cụ thể, nếu doanh nghiệp rơi vào một trong số đó, sẽ bị xử phạt.

2.1 Đã nộp hồ sơ nhưng không đóng đủ, không đóng đúng hạn

Doanh nghiệp đã nộp hồ sơ tham gia BHXH bắt buộc, BHTN nhưng không nộp tiền đúng hạn theo quy định. Thời điểm hạn chót để xác định chậm đóng được nêu rõ tại Khoản 4, Điều 34 Luật BHXH năm 2024:

“Ngày cuối cùng của kỳ đóng theo đối với phương thức đóng hàng tháng; hoặc ngày cuối cùng của tháng tiếp theo đối với kỳ đóng hàng quý, nếu chậm quá 3 tháng thì tính là chậm đóng.”

Ví dụ:

• Doanh nghiệp chọn đóng BHXH hàng tháng, nhưng đến ngày cuối tháng chưa chuyển tiền › chậm đóng.

• Chọn đóng theo quý, hết tháng tiếp theo mà chưa đóng › chậm đóng.

2.2 Không đăng ký tham gia BHXH đúng thời hạn

Doanh nghiệp sử dụng lao động thuộc diện bắt buộc tham gia BHXH nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký trong vòng 60 ngày kể từ thời điểm người lao động bắt đầu làm việc đủ điều kiện.
Điều này vi phạm quy định tại Khoản 1, Điều 28, Luật BHXH 2024.

Lưu ý: Nếu đăng ký sau 60 ngày thì bị xem là chậm tham gia và doanh nghiệp vẫn phải truy đóng từ thời điểm người lao động đủ điều kiện.

2.3 Không đóng, không đăng ký dù đã quá hạn

Trường hợp nghiêm trọng hơn: doanh nghiệp không đóng và cũng không đăng ký tham gia, bỏ qua hoàn toàn nghĩa vụ BHXH dù người lao động đã đủ điều kiện hơn 60 ngày.
Đây được xem là hành vi né tránh trách nhiệm có chủ đích.

2.4 Trốn đóng BHXH, BHTN

Doanh nghiệp cố tình không kê khai số lao động thực tế, ký hợp đồng "chui", hoặc dùng hình thức khoán để lách luật BHXH, tất cả các hành vi này bị coi là trốn đóng BHXH. Đây là vi phạm nghiêm trọng, có thể bị truy cứu trách nhiệm hành chính hoặc thậm chí hình sự nếu kéo dài và có dấu hiệu gian lận.

Thường xuyên rà soát BHXH giúp doanh nghiệp tránh bị phạt

3. Doanh nghiệp cần làm gì để tránh bị xử phạt?

Khi luật mới chính thức có hiệu lực từ 01/7/2025, mọi hành vi chậm đóng BHXH, BHTN sẽ bị xử lý nghiêm ngặt, không còn “du di” như trước. Doanh nghiệp cần chủ động hành động ngay từ bây giờ để tránh rơi vào tình trạng bị phạt, truy thu hoặc mất uy tín.

1. Rà soát toàn bộ lao động đang thuộc diện đóng BHXH.

2. Đăng ký và đóng BHXH đúng hạn, đúng kỳ.

3. Theo dõi sát các mốc thời gian và văn bản hướng dẫn mới.

4. Xử lý dứt điểm các khoản nợ BHXH tồn đọng trước 1/7/2025 để tránh bị phạt lãi.

Trên đây là những thông tin mới nhất, giúp quý khách hiểu hơn về thế nào là hành vi nợ đóng BHXH của doanh nghiệp và các mức xử phạt được áp dụng cho hành vi này từ 1/7/2025.

Để quản lý quá trình tham gia BHXH của người lao động hiệu quả, các chủ doanh nghiệp, hộ kinh doanh nên trang bị phần mềm Bảo hiểm xã hội điện tử eBH. Phần mềm eBH giúp doanh nghiệp quản lý, thực hiện các nghiệp vụ BHXH cho người lao động nhanh chóng, hiệu quả, và giảm bớt nguy cơ nợ đóng BHXH do quên, thiếu sót.

Nếu quý khách có nhu cầu được tư vấn thêm về phần mềm BHXH điện tử eBH, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi theo hotline 24/7: Miền bắc: 1900.55.88.73 Miền Trung, Nam: 1900.55.88.72 để được hỗ trợ giải đáp thắc mắc.

Mạnh Hùng